Σήμερα σημαίνει "αντρο, κεντρο διαφθοράς"
Είπε ο αββάς Μακάριος, στήν διάρκεια μιάς μπουρδελότσαρκας:
όταν ήλθα στην Κωνσταντινούπολι μου γεννήθηκε η επιθυμία να την γνωρίσω. Και περπατώντας σε κάποια γειτονιά, και η συνείδησίς μου βεβαιώνει την αλήθεια για όσα λέγω, βλέπω με τα νοητά μάτια, τα οποία μου δώρησε ο Κύριος για να κατανοώ τα θαυμάσιά του, βλέπω κάποιον άνθρωπο, σαν να ήταν ευνούχος και να στέκεται έξω από πορνικό καταγώγιο. Φαινόταν πολύ στενοχωρημένος και έκρυβε με τις δύο παλάμες το πρόσωπό του, και έκλαιγε έτσι που νόμιζες ότι και ο ουρανός θρηνούσε μαζί του. Αφού τον πλησίασα και τον ρώτησα. Ποιος είναι ο λόγος για τέτοιο θρήνο και τόση στενοχώρια; Και γιατί δεν φεύγεις από εδώ, που είναι καταγώγιο πορνών και ασελγών γυναικών; Πες μου, σε παρακαλώ, διότι προκαλεί μεγάλη συμπάθεια ο θρήνος σου.
Τα ίχνη του μακαρίτη του Μακαρίου, ακολουθούσε και γυμνασιάρχης της εποχής μου που έλεγε στους μαθητές του :"Οι μάνες σας πορνες και οι πατεράδες σας πορνες (sic) και εσείς στα καταγώγια" το εκπληκτικο ειναι οτι τους μαθητές "κατειχε τρομος και εκστασις και ουδενι ουδεν ειπον"
Δέν ειχε ομως αυτή την εννοια στην αρχαιότητα, σημαινε το κατάλυμα το πανδοχείο. Γράφει ο Ξενοφών στο "Πόροι ή περί προσόδων" 3.12. στ. 1-2 "καλόν μεν και αγαθόν ναυκλήροις οικοδομείν καταγώγια περι λιμένας".
Τα καταγώγια χτίζονταν δίπλα σε ναούς ή σε περιοχές όπου διοργανώνονταν εορτές και αγώνες, όπως στην Αρχαία Ολυμπία, στους Δελφούς, στην Επίδαυρο κλπ. Τα περισσότερα καταγώγια της εποχής ήταν πολυτελή πέτρινα διώροφα ή τριώροφα κτίσματα όπως το καταγώγιο της Επιδαύρου δυναμικότητας 100 δωματίων και 200 κλινών, το Λεωνιδαίο στην Ολυμπία μήκους 154 μέτρων, το καταγώγιο της Θεάς Αρτέμιδας στη Μαγνησία όπου προσέφεραν «στέγη, άλας, έλαιον, όξος, λύχνος, κλίνη, στρώμα, τράπεζα, αλλά όχι internet», το καταγώγιο της Δήλου κ.ά. Τότε εμφανίστηκε και το επάγγελμα του «εξηγητού», δηλαδή του σημερινού ξεναγού. Η λέξη καταγώγιο προέρχεται από το κατάγομαι – καταλύω και δεν εξέφραζε την εποχή εκείνη κάποια μειωτική έννοια.
Το Καταγώγιο Ασκληπιείου Επιδαύρου την εποχή των ανασκαφών.
Το Καταγώγιο, στα νοτιοανατολικά του Ιερού και στο δρόμο προς το Θέατρο, είναι το μεγαλύτερο οικοδόμημα του Ασκληπιείου. Πρόκειται για ένα κτίριο με χρηστικό ρόλο, το οποίο λειτουργούσε ως μεγάλος ξενώνας. Κτίστηκε στο τέλος του 4ου ή στις αρχές του 3ου αιώνα π.Χ. Το κτίριο του Καταγωγίου ήταν ένα μεγάλο τετράγωνο οικοδόμημα πλευράς 76,30μ., το οποίο χωριζόταν σε τέσσερα ίσου μεγέθους μικρότερα τετράγωνα. Το κάθε τμήμα διέθετε εσωτερική κεντρική, περίστυλη αυλή με κίονες δωρικού ρυθμού. Δωμάτια Δωμάτια διαφόρων διαστάσεων διατάσσονταν γύρω από κάθε αυλή. Είσοδοι υπήρχαν στην ανατολική και δυτική πλευρά του κτιρίου, μία για κάθε τετράγωνο. Η εσωτερική επικοινωνία ήταν εφικτή μόνο μεταξύ των 2 βόρειων και των 2 νότιων τετραγώνων, ίσως για να υπάρχει η δυνατότητα απομόνωσης των τμημάτων του καταλύματος σε περιόδους με μειωμένη κίνηση ή για ιατρικούς λόγους. Το κτίριο ήταν διώροφο με συνολικά περίπου 160 δωμάτια.
Το Καταγώγιο υπέστη επισκευές και μετατροπές κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους, ιδίως στο Ανατολικό του τμήμα. Μέλη της ανωδομής του επαναχρησιμοποιήθηκαν κατά την κατασκευή της περιμετρικής στοάς της ύστερης αρχαιότητας, η οποία φρόντισε για την αναδιοργάνωση του κεντρικού τμήματος του Ιερού.
Το Καταγώγιο αποκαλύφθηκε το 1893 κατά τις ανασκαφές της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Το οικοδόμημα του Καταγώγιου, σχετικά απομακρυσμένο από το κυρίως τμήμα του Ιερού, παρείχε στέγη στους πολυάριθμους επισκέπτες, ασθενείς, συνοδούς και προσκυνητές. Η λειτουργία του ήταν απαραίτητη δεδομένης της διαρκώς αυξανόμενης προσέλευσης επισκεπτών, ιδιαίτερα κατά τις ημέρες του εορτασμού των Ασκληπιείων, αλλά και της απόστασης του Ιερού από την πόλη της Επιδαύρου.