Εισαγωγή

Αφιερωμένο στην μνήμη του αδικοχαμένου φίλου και Κυψελιώτη Καθ. Ανδρέα Βαβαγιάννη

Χάζευα στον «οδηγό των Αθηνών», ξέρετε αυτόν με τους χάρτες των δρόμων όπου τον πουλάνε οι γύφτοι στα φανάρια 50% φθηνότερα απο τα βιβλιοπωλεία [οι γύφτοι πουλάνε βέβαια την παλιότερη έκδοση ή κάποια κακέκτυπα]. Τυχαία έπεσε  το μάτι μου στην σελίδα που ήταν και η οδός Δωδεκανήσου στην Κυψέλη : εκεί που γεννήθηκα και μεγάλωσα. Αυτό ίσως έμεινε μόνο αμετάβλητο. Μόνο οι δρόμοι στο χάρτη είναι ίδιοι όπως τότε.

Κοίταξα και τα μούτρα μου στον καθρέφτη. Αυτά κι΄αν άλλαξαν! Απομακρύνθηκα λίγο και με είδα όλο. Τίποτε από το «απολειφάδι» όπως με φώναζαν όταν ήμουν έξη χρονών.

Ρε συ, δε θα μείνει τίποτα μα τίποτα. Βρήκαμε τον τάφο του Φιλίππου και δεν μπορούμε να βρούμε που ήταν το σπίτι μας.

Βάλθηκα λοιπόν τουλάχιστο να καταγράψω όσα θυμάμαι από τις μέρες του 1950 ως 1965. Δεν καταγράφω ένδοξες μέρες, αλλά αγαπημένες μνήμες πραγμάτων και προσώπων και καταστάσεων. Για να την διαβάσει το παιδί μου και να μπορεί να διηγείται πως ήταν τότε η Αθήνα και έτσι να γίνεται στην γενεά πάσα. Αμήν.

Παράκληση

Παρακαλώ τους αναγνώστες αυτής της σελίδας να μου στείλουν τις αντιρρήσεις τους, υποδείξεις, γνώμες, σχόλια, πρόσθετες πληροφορίες και κυρίως φωτογραφίες για να εμπλουτισθεί το όλο πόνημα.
Κλικ εδώ για ηλ. μήνυμα:Α. Στουγιαννίδης

Η ΠΕΡΙΟΧΗ

  ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΠΛΑΤΕΙΕΣ

ΤΟ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑ

Ο ΚΑΤΑΒΡΕΧΤΗΡΑΣ

ΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ

Τα σκουπίδια στις αρχές του 50 τα έπαιρνε το κάρο του Δήμου. Κάρο με ψηλό ξύλινο τραπεζοειδή κάδο, άλογο, αμαξά και διακομιστή.

Κύριο όργανο ήταν η κουδούνα. Μπρούντζινο μεγάλο κουδούνι στο μέγεθος γουδιού που χτυπούσε και καλούσε τις γειτόνισσες να φέρουν τους τενεκέδες τους. Οι ντενεκέδες αδειαζόντουσαν και επιστρεφόντουσαν αμέσως. Η χρήση του τενεκέ (συνήθως γκαζοτενεκέ) για τη συγκέντρωση σκουπιδιών έγινε και η αφορμή να πάρει ο τενεκές υποτιμητικό και υβριστικό χαρακτήρα.

πχ. Το:

Θα σε πάρω να φύγουμε
Σ΄αλλη γη σ΄αλλα μέρη
Που κανένα δεν ξέρουμε
Και κάνεις δε μας ξέρει

Έγινε:

Θα σε πάρω να φύγουμε
Με το κάρο του Δήμου
Για να δεις πως μυρίζουνε
Τα σκουπίδια χρυσή μου

… κι’ ένα πρωί στην πόρτα σου
θα μ΄ εύρει ο σκουπιδιάρης
δεν θα σου ζητιανεύω πια
στο κάρο θα με βάλεις.

Αραμπάς περνά με τα φρόκαλα^[1]
Εβγάτε κοριτσάκια με τα τσόκαρα.

Η ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΗ

Το στρώσιμο της ασφάλτου ήταν μια τραυματική εμπειρία που είχα στα πρώτα παιδικά μου χρόνια.

Παρέστην στην ασφαλτόστρωση της Φωκίωνος Νέγρη για να μπορούν να περνάνε τα αυτοκίνητα. Τα μέσα πρωτόγονα. Προηγείται ένα τεράστιο καζάνι που μέσα έβραζε η πίσσα. Καύσιμο είχε ξύλα. Είχε στη μια πλευρά ένα φουγάρο που έβγαζε μαύρο καπνό από τα ξύλα και που μαζί με τις αναθυμιάσεις της πίσσας που έβραζε και τα μαυρισμένα μούτρα των δύστυχων εργατών δημιουργούσε την εντύπωση μιας μίνι-κόλασης. Στα επόμενα χρόνια αυτή η εικόνα ερχόταν σαν συνειρμός όταν άκουγα την λέξη «κόλαση». Αργότερα μας πήγαν με το σχολείο στο «Γκάζι» και ο,τι είδα εκεί έκανε ακόμα πιο τρομακτική την εικόνα.

Ακολουθούσε ο οδοστρωτήρας (βλ. εικόνα). Ήταν μια μεταποιημένη ατμομηχανή. Κουνιόταν με ατμό!

Στα σύνεργα του φινιρίσματος ήταν και ένα ραντιστήρι, σαν αυτό που ψεκάζουν τα δέντρα, που κατάβρεχε τον στρωμένο δρόμο με μια υδαρή, λιωμένη πίσσα.

Πολύ αργότερα είδα τα συνεργεία που έκαναν πεζοδρόμο την Φωκίωνος Νέγρη για να μην μπορούν να περνάνε τα αυτοκίνητα.

Η ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΝΑΡΗ

Γνωστή περισσότερο ως πλατεία Κυψέλης. Γύρω-γύρω διάσημα καφενεία οπως «Η ΒΙΟΛΕΤΑ» και το «ΑΤΤΙΚΟΝ», και ο ομώνυμος θερινός κινηματογράφος.

Το τέρμα των τραμ και των λεωφορείων.

Στή μέση της πλατείας ήταν το Δημοτικό Ιατρείο, «Δημοτικό» σημαινε δωρεάν εξέταση, χωρίς όμως χορήγηση φαρμάκων, και ο ανδριάντας του Κανάρη.

Αν θυμάμαι καλά ένα δάκτυλο του Κανάρη ηταν κομένο. Ισως για να μην κάνουν χρήση ή διαστρέβλωση οι Γερμανοί όπως έκαναν με την Αφροδίτη.

Η ΑΛΑΝΑ

Το άγαλμα μεταφέρθηκε, πουλοκομένο, στο Μετς όπου και επιδεικνύει την γύμνια του έως καποιο διαστημα και μετα εξαφανίζεται και απο εκει. Γέρασε μάλλον ο 'Εφηβος και ίσως να βρίσκεται τώρα στο ΕΥΓΗΡΙΑΣ ΜΕΛΑΘΡΟΝ.

ΤΟ ΠΟΛΥΓΩΝΟ

Φωτογραφίες από το βιβλίο του αξέχαστου Ανδρέα Βαβαγιάννη «Οδοιπορικό της Κυψέλης στις δεκαετειες ΄50 και ΄60»

Συνοικία απαράμιλλης κακομοιριάς και δυστυχίας, δεξιά τω εισχομένω στην Στρ. Σχολή Ευελπίδων. (Δες εικονα).

Το αποχετευτικό σύστημα ήταν ένα ανοικτό ρυάκι στη μέση του δρόμου.

«Μικρά κι ανήλιαγα στενά και σπίτια χαμηλά μου».

Κακομοιριασμένες γριούλες στις εξώπορτες.
Μαγείρεμα έξω σε μαγκάλι.

Εφιαλτική εικόνα που δεν μπορώ να πιστέψω πως υπήρξε.

Σήμερα έχει εξαφανισθεί πλήρως από εκεί που ήταν, μεταφέρθηκε πίσω από του Γκύζη σε ανθρωπινά κτίρια και λέγεται πάλι «Πολύγωνο».

ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΤΟ ΤΡΑΜ

Τα οδηγούσαν ένστολοι οδηγοί, τα εισητήρια τα εξέδιδαν οι εισπράκτορες μέσα στο τραμ, και οι σταθμάρχες τους έκαναν κουμάντο. Οι ελεγκτές επιβιβαζόντουσαν σε απρόβλεπτες στάσεις και έκαναν έλεγχο αν όλοι οι επιβατες είχαν εισητήριο. Εσκιζαν λιγάκι το εισητήριο για να αποδείχνουν την περάτωση του ελέγχου.

Δεν είχα δει ποτέ κάποιον να ελέγχει τους ελεγκτές.

Το τραμ του Περάματος. Στην αφετηρια, μπροστά απο τον Σταθμο ΗΣΑΠ του Πειραιά.
Ηταν το Τελευταίο που αποσύρθηκε.

ΤΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ

Τραγικά μικρά, με κακό αερισμό σαρδελλοποιούσαν τους (συνήθως άπλυτους) επιβάτες. Στο ταβάνι δεξιά και αριστερά υπήρχε ένα οριζόντιο λουρί που άμα το τραβούσες κτύπαγε το κουδούνι για να κάνει στάση.

Χαρακτηριστικά:
Οι Καθαρευουσιάνικες επιγραφές "ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΚΑΠΝΙΖΕΙΝ" και "ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΤΟ ΠΤΥΕΙΝ" (Βεβαια το πολιτισμικό επίπεδο του πτύοντος ήταν και ανάλογον του μορφωτικού του επιπέδου: αγραματοσύνη του κερατά, και η απαγόρευση ήταν γι΄αυτόν πλήρως ακατανόητη).

ΤΑ ΤΑΞΙ

Μετά τον πόλεμο οι αμαξάδες της Κηφισιάς πήραν άδειες ταξί και κάτι μαύρα Φορντ μοντέλα του 1926.

Αργότερα εμφανίσθηκαν κάτι τεραστία Plymouth, Chevrolet, De Soto, που έκαιγαν ένα σκασμό βενζίνη.

Η βενζίνη πουλιόταν τότε με το γαλόνι και οι αντλιες ηταν αναλογικές, με ρολόγια. Το χρώμα του ΤΑΞΙ ήταν ελεύθερο και δεν υπήρχε η ταμπέλα «ΤΑΧΙ».

ΤΑ ΓΙΩΤΑ ΧΙ

ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ

Η ΣΧΟΛΗ ΕΥΕΛΠΙΔΩΝ

Εκεί όπου σήμερα είναι τα Δικαστήρια.

Το κεντρικό κτήριο έφερε τα δύο γνωμικά : «Εις οιωνός άριστος: ΑΜΥΝΕΣΘΑΙ ΠΕΡΙ ΠΑΤΡΗΣ» και «'Αρχεσθαι μαθών, άρχειν επιστήσει». Τωρα στεγάζει την ΣΧΟΛΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ. Τα πισω κτήρια εγιναν δικαστήρια.

Οι ευέλπιδες (ή «καναρίνια» λόγω κίτρινου σειριτιού στις επωμίδες, στο κολλάρο και στο πηλήκιο) ανέβαιναν συχνά πυκνά με βήμα παρελάσεως και σχετικά εμφυλιακά τραγούδια στα Τουρκοβούνια (Καραγιαννέικα) να κάνουν βολή. Οι ντουφεκιές ακούγονταν ως αργά.

ΤΟ «ΙΛΙΟΝ ΤΡΩΑΣ»

ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

Η έκτη τάξη του 30ου Δημοτικού Σχολείου.

Η ΟΙΚΙΑ ΚΑΝΑΡΗ

Το σπίτι του πυρπολητή, αγωνιστή του εικοσιένα, ναυάρχου και πρωθυπουργού το γκρέμισαν και στην θέση του έκαναν μια ακαλαίσθητη πολυκατοικία.

Μετά, σαν μαρμάρινο συγχωροχάρτι, έγραψαν την μνημειώδη επιγραφή που μεταξύ άλλων λέει " εδώ εκειτο η ταπεινή οικία του Κωνσταντίνου Κανάρη". Η πατρίς αγνωμονούσα! Αν ο Κανάρης άξιζε κάτι οφείλαν να διατηρήσουν το σπίτι. Αν όχι δεν χρειάζεται η πλάκα.

Η ΒΙΛΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ

ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ

ΟΙΚΟΔΟΜΕΣ

ΕΡΓΑΤΕΣ

Οι μαραγκοί στήναν τη σκαλωσιά από ξύλα. Τιποτε δεν ήταν μεταλλικό ή προκατασκευασμένο. Μετά κουβαλούσαν το τσιμέντο  οι μπετατζήδες^[1], περπατώντας πάνω στις σκαλωσιές , και το έχυναν από τον ντενεκέ στο καλούπι που ετοίμαζαν οι καλουπατζήδες. Κατόπιν «ηλιοκαείς και κινούντες μυς ευτόνους, διήρμοζον» τα τούβλα οι κτίστες και που με τη σειρά τους, οταν τελείωναν έδιναν τη θέση τους στους σουβατζήδες.

1. Με αποφαση της Ακαδημίας Αθηνων το γαλλικο beton πήρε ελληνική υπηκοότητα και του επετράπη να κλίνεται: το μπετό, του μπετού, τα μπετά.

ΥΛΙΚΑ

Αυτός ο τόπος θα κυβεριώνταν καλύτερα, αλλά αυτοί που ξέρουν τι κάνουν αν γίνουν πρωθυπουργοί, είναι απασχολημένοι με το να κουρεύουν ανθρώπους και να οδηγούν ΤΑΞΙ.

ΤΟ ΧΑΣΑΠΙΚΟ

3.4.

ΤΟ ΜΠΑΚΑΛΙΚΟ

Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

Ο ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ

Ο «ΓΥΑΛΙΚΑ ΣΠΑΣΜΕΝΑ ΔΙΟΡΘΩΝΟΥΜΕ»

Ο «ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ»

Έμπορος πλαστικών πουλούσε τραπεζομάντηλα, καρέ και ποδιές.

Κραυγή: «Τα γιαπωνέζικα τζάμπα, πέντε φράγκα οι ποδιές τρία φράγκα τα καρέ, τα τραπεζομάντιλα δεκαπεεεεέντε».

Ο «ΜΥΣΤΙΚΟΣ»

Ο «ΤΑΣΟΣ» Ο «ΤΖΙΜΗΣ Ο ΤΙΓΡΗΣ»

Ο ΑΚΟΝΙΣΤΗΣ ΤΡΟΧΟΣ

Με την κραυγή "Ακονιστής-Τροχός! Ψαλίδια-Μαχαίρια ακονίζουμε!" περνούσε ένας  Γύφτος έχοντας στην πλάτη του ένα στρίποδο με τον τροχό.

Ο μεγάλος τροχός ήταν μια ζάντα από ρόδα ποδήλατου. Στο αυλάκι της ζάντας περνούσε ένα λουρί που χρησίμευε σαν ιμάντας κίνησης για τον σμυριδοτροχό. Η κίνηση γινόταν με το πόδι σε ένα ξύλινο πεντάλι που συνδεόταν με τον άξονα με ένα άλλο λουρί. Ο άξονας ήταν μια κομμένη σούβλα.

Η διασκέδαση μας στο να παρακολουθούμε τον γύφτο στην δουλειά του ήταν μεγάλη επειδή από τον σμυριδοτροχό πετιόντουσαν σπίθες που θυμίζαν τα βεγγαλικά. Φυσικά αυτή η δουλειά γινόταν στο πεζοδρόμιο του πελάτη.

Ο ΒΟΥΤΥΡΑΣ

Ο ΓΑΛΑΤΑΣ - ΓΙΑΟΥΡΤΑΣ

Τα δύο αδελφια δεν μιλιώταν. Θυμηθείτε τον διάλογο:

- Ποιος σου εβγαλε το ματι;
- Ο αδελφος μου.
- Α! γι΄αυτο είναι τόσο βαθειά βγαλμένο!

Στην οδο Κυψέλης - Χαιρωνειας ηταν το Γαλατάδικο του ανένταχτου Θανάση Τσαγκρινού που γυρναγε παντα ντυμενος πολυ ελαφρα χειμώνα-καλοκαιρι.

Στην διασταυρωση Συρου και Καλογερα εδρευε ο αλλος Τσαγκρινος: ο Κώστας. Γαλακτοπωλειον "ΤΑ ΒΑΡΔΟΥΣΙΑ". Οι δύο γιοι του ηταν συμμαθητές μου. Μας εφερνε γιαουρτια σε πηλινα κεσεδακια, επιστρεπτέα.

Το γάλα ήταν παστεριωμένο της ΕΒΓΑ ή δικό τους χύμα που μεταφέρονταν σε μεταλλικό δοχείο που το λέγαν γκιουγιούμι^[1].

Τα γιαούρτια έμπαιναν μέσα σε μεταλλικό ντουλαπάκι με 5-6 σειρές που κουβαλιόταν στο χέρι. Τα κενά κεσεδάκια έμπαιναν στη θέση των γεμάτων.

Με την πρόοδο της τεχνολογίας ο Θανάσης τα φόρτωσε σε τρίτροχο ποδήλατο καιο Κώστας σε ποδήλατο, μοτοσυκλέτα και τελικά αυτοκίνητο.

Όταν τον ρωτάγανε "Δεν κουράζεσαι ρε Θανάση με το Ποδήλατο;" αυτός απαντούσε "Εγώ είμαι παιδί του λόγγου, του βουνού και της πρασινάδας".

Ενας αλλος γιαουρτάς περιφερονταν στις αρχες της δεκαετειας του 50 με ενα οριζοντιο ξύλο στους ωμους του απ' οπου κρεμοντουσαν εκατερωθεν δυο πελωριες πηλινες "τσανάκες" με παχύ γιουρτι Συλληβρίας. Σερβιρε με μια κουταλα γιαούρτι με το ζύγι. Εξαφανίσθηκε σύντομα.

1. Απο το τουρκικό gügüm = δοχείο μεταφοράς υγρών

Βλ. Κ.ΚΟΥΚΚΙΔΗ «ΛΕΞΙΛΟΓΙΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΩΝ ΕΚ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ», Εκδοση "ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΘΡΑΚΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ - 1960" σελ. 29

Ο ΓΑΝΩΤΗΣ

Γύφτος με ακρίβεια ελβετικού χρονομέτρου. Βρισκόταν στις 12 πάρα τέταρτο κάθε μεσημέρι στην διασταύρωση Σπετσών και Σκύρου και άρχιζε : "ο Γιαααααανωτζής". Δυνατά και τραβώντας το ααααα σε επίπεδο Βυζαντινού πρωτοψάλτη, τόσο που καμιά φορά άκουγες και κανένα "σκάσε" από αγανακτισμένη γειτόνισσα. Στην πλάτη του κουβαλούσε το τσουβάλι με τα γανώματα: κατσαρόλες, χύτρες, μπρίκια. Αυτά που έπαιρνε για να γανώσει και αυτά που επέστρεφε γανωμένα. Πάντα είχα την απορία πως δεν καθυστερούσε; Ήταν το έναυσμα για να αρχίσει ο παππούς μου την μουρμούρα: "Υπάρχει ελπίς να φάμε;"

Ο ΕΙΣΠΡΑΚΤΟΡΑΣ

Ο ΟΔΗΓΟΣ ΤΟΥ ΤΡΑΜ

Ο ΕΛΕΓΚΤΗΣ

Στη διάρκεια της διαδρομής των μέσων μεταφοράς εμφανιζόταν ο ελεγκτής. Επαναλάμβανε : «τα εισιτήρια σας παρακαλώ». Επιθεωρούσε το χαρτάκι και του έκανε ένα μικρό σκίσιμο σαν ένδειξη επικύρωσης.

Ο ΣΤΑΘΜΑΡΧΗΣ

Ο ΚΑΡΒΟΥΝΙΑΡΗΣ

Το κάρβουνο ειχε δυο χρήσεις. Για τις σόμπες (κωκ ή ανθρακίτης) ή για τις ψησταριές (ξυλοκάρβουνο). Εμεις λογω υποδομής, το χρησιμοποιουσαμε μόνον για τις σόμπες. Αποθήκη για κάρβουνα υπηρχε στην οδο Κυψελης & Ζακύνθου αριστερά τω ανερχομένω. Εκεί παραγγέλναμε τα κάρβουνα (ανθρακίτη) της χρονιάς και μας τα φέρνανε με το καμιόνι κάτι κατάμαυροι εργάτες που τα αδειάζανε στο υπόγειο.
Ομως οι ταβερνες "της Χήρας" και μια αλλη στην οδό Κερκύρας, πουλουσαν ξυκοκάρβουνα (οπως παραδοσιακα γινεται στην Γαλλία - "Vins et Charbons") και φυσικα επωλείτο και "ΟΙΝΟΣ ΔΙ΄ΟΙΚΙΑΣ".

Δεν θυμάμαι πλανόδιο καρβουνιάρη.

Ο ΛΟΥΣΤΡΟΣ

Τους λούστρους θα μπορούσαμε να τους χωρίσουμε δε δυο τάξεις. Οι πλανόδιοι και οι υπαίθριοι. Οι πλανόδιοι γυρίζανε εδώ κι΄εκει με ένα κασελάκι-λάιτ και γυαλίζανε τα παπούτσια των θαμώνων των καφενείων, αν συγκατένευαν στην παράκληση "Γυαλίσω κύριος;". Οι υπαίθριοι είχαν μόνιμο στέκι, βαρύ κασελάκι με μπρούτζινα πόμολα και διακοσμήσεις. Τέτοια κασελάκια μπορεί να βρει κάνεις ακόμη και τώρα στο μοναστηράκι. Τα πιο πολλά είναι ψεύτικα φτιαγμένα στα παλιά πρότυπα. Ο λούστρος χρησιμοποιούσε φτηνά χρώματα βαλμένα σε μπουκάλια παραταγμένα μέσα σε τσίγκινες θήκες δεξιά και αριστερά από το κασελάκι. Οι υπαίθριοι αντικαθιστούσαν τα καπάκια των μπουκαλιών με τις βάσεις από βιδωτές ηλεκτρικές λάμπες [OSRAM] γιατί ήταν μπρούτζινες και επομένως πιο διακοσμητικές. Στης θήκες των μπουκαλιών έμπαιναν και χαρτόνια, καπάκια από κουτιά τσιγάρων. Αυτά χρησίμευαν σαν προστατευτικά της κάλτσας του πελάτη.Οι βούρτσες ήταν καμπυλωτές καιδουλεύονταν σε ζευγάρια. Όταν δεν τις χρησιμοποιούσαν τις ένωναν από την μεριά των τριχών και τις φυλάγαν στο κάτω μέρος από το κασελάκι. Είχαν άλλες για τα καφέ και άλλες για τα μαύρα παπούτσια. Οι πιο μάγκες κάνανε και διάφορα ταχυδακτυλουργικά με τις βούρτσες, τις πετούσαν στον αέρα σαν ζογκλέρ.

Ο πελάτης είτε ήταν αραχτός στην καρέκλα του καφενείου είτε όρθιος, όφειλε να τοποθετεί το πόδι του πάνω σε ειδική βάση. Η επεξεργασία περιλάμβανε τρεις φάσεις: Ξεσκόνισμα, βάψιμο και γυάλισμα.

Το ξεσκόνισμα γινόταν με τις βούρτσες, μετά το βάψιμο γινόταν με βούρτσα η σφουγγαράκι, και ακολουθούσε το γυάλισμα : Ο λούστρος τύλιγε τα δάκτυλα του με ένα κουρελάκι και έπαιρνε από ένα στρογγυλό κουτί το "τζιλά", ένα ημιδιάφανο λίπος σαν παρκετίνη. Πασάλειβε τα βαμμένα παπούτσια και μετά τα έτριβε με ένα παχύ κόκκινο βελουδένιο ύφασμα για να γυαλίσουν. Ενα γερο κτύπημα με την βούρτσα πάνω στο κασελάκι  ήταν η ειδοποίηση για τον συνήθως αφηρημένο πελάτη να αλλάξει πόδι.

Τα στέκια των υπαίθριων λούστρων ήταν σε πλατείες, σταθμούς του ΕΗΣ. Οι τελευταίοι υπαίθριοι ήταν στην στοά Όρφεως επί της Πανεπιστήμιου. Τώρα έχει μένει μόνον ένας στην πλατεία Κάνιγγος και αλλος ένας Βουκουρεστίου και Πανεπιστημίου. Πλανόδιους έχω χρόνια να δω. Εξυπακούεται ότι ποτέ δεν έχω δει γυναίκα να βάφει τα παπούτσια της. Αν αναλογισθείτε την στάση, την φούστα, και την γενικότερη σεξουαλική πείνα θα καταλάβετε το γιατί.

Το άκρον άωτον της πολυτέλειας ήταν το στιλβωτήριο. Ειδικό κατάστημα όπου  ο πελάτης καθόταν σε υπερυψωμένο καναπέ και είχε δυο υποπόδια. Έτσι δεν άλλαζε στάση σε όλη την διαδικασία. Όμως τέτοια μαγαζιά υπήρχαν μόνο στο κέντρο. Το τελευταίο ήταν στην Στοά του ΟΠΕΡΑ.

Η Ομόνοια ή πλατεία Δημαρχείου και η  Κάνιγγος έβριθαν από υπαίθριους και πλανόδιους λούστρους. Όταν έβρεχε δεν είχαν που να πάνε, και φυσικά δεν υπήρχαν και πελάτες. Καταφύγιο τους ήταν το ΡΟΖΙΚΛΕΡ και η ΑΛΑΣΚΑ. Κινηματογράφοι της συμφοράς που έπαιζαν Καουμπόικα (πολύ αργοτερα ηταν οι αυτοκρατοριες της τσοντας). Θρυλείται και ότι είχαν την επιγραφή "Οι αξιότιμοι κκ. Πελάτες μας παρακαλούνται να αφήνουν τα κασελάκια τους απ΄εξω". Ας μην ξεχνάμε βέβαια ότι η λέξη "λούστρος" ήταν και παραμένει βρισιά υποδηλώνοντας, άδικα κατά την γνώμη μου, άνθρωπο της κατωτέρας στάθμης.

Ο ΠΑΓΟΠΩΛΗΣ

Ο Ράφτης

ΠΑΠΑΛΩΜΑΤΑΣ

Εκτός από τις κουβέρτες ο κόσμος χρησιμοποιούσε και παπλώματα παραγεμισμένα κυρίως μεβαμβάκι. Αλλά και τα στρώματα ήταν και αυτά παραγεμισμένα με μπαμπάκι. Με την χρήση το στρώμα ή το πάπλωμα έχανε την αφρατοσύνη του και "κάθονταν". Την επανόρθωση αναλάμβανε ο πλανόδιος παπλωματάς.

Άνοιγε το πάπλωμα η το στρώμα και έβγαζε το βαμβάκι.

Χτυπούσε με ένα ξύλινο κόπανο, σαν γουδοχέρι, την χορδή ενός τόξου μήκους 2 μέτρα περίπου πάνω στο βαμβάκι. Το τίναγμα της χορδής έκανε πιο αφράτο το βαμβάκι. Μετά από αυτή την ανακατεργασία, το βαμβάκι έμπαινε ξανά στην θέση του και το στρώμα ή σκέπασμα ράβονταν με μια μεγάλη σακοράφα.

Ο ΠΛΑΝΟΔΙΟΣ ΜΑΝΑΒΗΣ

Οι πιο εξελιγμένοι είχαν άλογο και σούστα [αμάξι ιππήλατο με αμορτισέρ μεταλλικές σούστες].

Αυτά που πουλάγανε ήταν κατά κάνονα δικά τους προϊόντα. Υπήρχε (οχι ομως στην Κυψέλη) καποιος μανάβης που φώναζε: "ντοματες μου, μελιτζάνες μου, κολοκύθια μου ... ολα δικά μου είναι". Οι μεσάζοντες είναι μεταγενέστερη εφεύρεση. Αν λάβουμε υπόψη την μέση ταχύτητα ενός γάιδαρου πρέπει να υποθέσουμε ότι οι λαχανόκηποι πρέπει να ήταν πολύ κοντά.

Ο ΠΛΑΝΟΔΙΟΣ ΨΑΡΑΣ

Ο ψαράς γύρναγε με ένα ρηχό μεγάλο πανέρι στο κεφάλι του. Το μέσα του πανεριού ήταν επιστρωμένο με λαδομπογιατισμένο καραβόπανο σε χρώμα θαλασσί .

Πουλούσε κάθε λογής ψάρια που τα ζύγιζε με μια ζυγαριά που κουβαλούσε στον ώμο του. Θυμάμαι την γιαγιά μου που μου έλεγε ότι θα πρέπει να τρώμε και ψάρι … για λόγους οικονομίας.

Στις αρχές του '60 άνοιξε το πρωτο πρατήριο με ψάρια "Ευρυδίκης" στην Φωκίωνος Νέγρη. Ήταν όμως ντροπή να αγοράζεις κατεψυγμένα.

Ο ΣΑΛΕΠΙΤΖΗΣ

Ο ΑΡΚΟΥΔΙΑΡΗΣ

Ο ΣΤΡΑΓΑΛΑΤΖΗΣ - ΦΙΣΤΙΚΑΣ

Όμως ο χαρακτηριστικότερος φιστικάς ήταν ο Ματσεντάλες. Έτρεχε στην Φωκίωνος Νέγρη με ένα καλαθάκι φιστίκια αράπικα και άφηνε 2-3 σε κάθε τραπέζι. [Τακτική που τώρα εφαρμόζουν πολλοί ζητιάνοι και μικροπωλητές, άλλα το ευσήμον του πρώτου διδάξαντος ανήκει στον Ματσεντάλες]. Ο Ματσεντάλες μιλούσε τρομερά γρήγορα, ό,τι έκανε το έκανε γρήγορα. Κατά την παράδοση του δείγματος έλεγε μιμούμενος ημι-ξενόγλωσση διαφήμιση "Είναι τσούχτεν ειναι μπούχτεν ειναι μάκινα μπουζούχτεν, είναι ματσεντάλες. Τσοντίτσα; Τσοντίτσα;" (τότε η τσόντα σήμαινε γενικά προσθήκη, την ειδική σημασία την απέκτησε πολύ αργότερα) και έτρεχε για τον επόμενο χωρίς να περιμένει απάντηση. Μετά ξαναγύριζε στους δειγματισμένους που τους είχε "ξηγηθεί αλμυρό φιστίκι" και τους πουλούσε την πραμάτεια. Όλοι ξέρουμε, ιδιαίτερα όσοι προσπαθούν να αδυνατίσουν, ότι το κακό με τους ξηρούς καρπούς είναι να μην βάλεις ένα στο στόμα σου, μετά θες να τρως συνέχεια. Ο Ματσενταλες το είχε σπουδάσει το πράγμα. Σαν πωλητής ήταν εξαίσιος και επιστημονικός. Με αστραπιαίες κινήσεις σου βουτούσε το πελώριο άσπρο φλυτζάνι του στο πανεράκι με τα φιστικια και στο άδειαζε στο τραπέζι του καφενείου.

Το φλυτζάνι είχε μέσα μια γερή επίστρωση με γύψο ώστε να φαντάζει μεγάλο και να περιέχει λίγα. Εισέπραττε έδινε ρέστα με ταχυδακτυλουργική ταχύτητα και έτρεχε στον επόμενο. Ήταν κάτι σαν το Βέγγο των Μικροπωλητών.

Ο ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ

Ο Κυρ Αριστείδης. Υπαίθριος και καθισμένος στην γωνία Σπετσών και Σκύρου έξω από το μπακάλικο του Κοκλώνη, σε ένα τραπεζάκι ξύλινο που είχε χωρίσματα και μέσα πρόκες, καρφάκια, ξυλόπροκες μπογιές, πέταλα.

Ο κυρ- Αριστείδης σόλιαζε και μπάλωνε παπούτσια και εγώ κοίταγα με τις ώρες τη δουλειά όπως σήμερα οι πιτσιρικάδες χαζεύουν την τηλεόραση.

Η σόλα, από σολόδερμα, ράβονταν με δυο βελόνες και δυο κερωμένους σπάγκους. Κρατούσε το παπούτσι ανάμεσα στα πόδια του, περνούσε τις βελόνες αντικριστά από την τρύπα που είχε ανοίξει με το σουβλί, και μετά τραβούσε δυνατά τους δυο σπάγκους. Οι δυο βελόνες περίσσευαν από το κάτω μέρος των παλαμών του [2]

Αφού τέλειωνε το ράψιμο της σόλας άναβε ένα καμινέτο, ζέσταινε ένα ειδικό εργαλείο και πασάλειβε με ένα χρώμα την σόλα για να γίνει μαύρη.

Τα πιο πολλά παπούτσια τότε ήταν δίσολα. Το σόλιασμα σήμαινε την αλλαγή της πρώτης σόλας. Δεν θυμάμαι να σολιάζαν μονόσολα παπούτσια. Για να αποφύγουν την φθορά της σόλας έβαζαν δυο μεταλλικές πλάκες (πέταλα) μια στο τακούνι και μια στην μύτη του παπουτσιού. Δεν μπορούσες να κρυφτείς με τέτοια παπούτσια. Αν ήθελες να φύγεις κρυφά έπρεπε να τα βγάλεις. Γι' αυτό ίσως λέμε "του έδωσε τα παπούτσια στο χέρι".

Ο κυρ- Παναγιώτης ήταν κατεστημένος τσαγκάρης αφού είχε επαγγελματική στέγη στην οδό Κυψέλης ανεβαίνοντας δεξιά, πριν την Σκύρου. Είχε και ποδοκίνητη ραπτομηχανή SINGER. Ίδιος με τον Ρεπέτο, τον πατέρα του Πινόκιο, με είχε σε μεγάλη εκτίμηση γιατί κάποτε έμαθε πως ήμουν ανεψιός του κ. Ονουφρίου, παραδοσιακού, προπολεμικού αναρχικού. Ακολουθώντας την παράδοση των τσαγκάρηδων, ήταν αναρχικός και με συμπαθούσε λόγω συγγένειας χωρίς να γνωρίζει τα δικά μου φρονήματα, αφού τότε ήμουν 5 χρονών.

Ο ΤΣΟΠΑΝΟΣ

Ο ΤΥΡΟΠΙΤΑΣ

Η ΡΟΜΒΙΑ

Σε παρκο και πλατεια εμφανιζοταν κατα καιρους ή λατέρνα ή Ρομβία. το Ρομβια ηταν μαρκα κατασκευης απο την Πομπηία (POMBEA). Το Λατερνα, φτώχεια και φιλοτιμο εσπαγε ταμεια εκεινη την εποχη και ο κοσμος εδειχνε συμπαθεια στους τετοιους οργανοπαικτες. Η Λατέρνα κουβαλιωταν στην πλατη, ενω η Ρομβία τσουλουσε πανω σε ροδες.

Η ρομβία αφιχθέντος και σταθέντος στη γωνιά
μελοδίας μας παράγει εφρανθείς η γειτονιά
βγένει πρότον ο μπακάλης κε μετά ο γαλατάς
πλην αργής εξερχoμένη κε πολή το μελετάς.

Χαίρε ληπηρά ρονβία
δυστηχής είμε φεβγών
και αναχωρών εν βία
την νεάνις μην ιδών.

Την επάβριον ημέραν στην γωνίαν μου σταθείς
καταπλέφσας η ρομβία ήτον πάλιν αφιχθείς
αηδόνες είναι ψάλων, παραδείσια πουλιά
πτερουγίζουν καρδερίνε στα ξανθά της τα μαλιά.

Χαίρε έφθυμος ρομβία
η νεάνις κατελθών
δήθεν πήγε δια κομβία^[1]
κι' εθεάθη εξελθών.

 1. Δες τα ΨΙΛΙΚΑ, Μανταρονται Καλτσαι, ενδύονται κομβία

Ο ΦΑΝΑΡΤΖΗΣ

Το επάγγελμα είναι άσχετο με το σημερινό φαναρτζή-φανοποιό που ασχολείται μόνον με τα αυτοκίνητα. Ο πλανόδιος φαναρτζής του 1950 κολλούσε φανάρια, μπρίκια^[1], κουβάδες, βρυσάκια, μαστέλα, σκάφες με καλάι (λευκοσίδηρο). Φαναρι δεν ειναι το λαδοφαναρο αλλα το φαναρι των τροφιμων.

1. Η δουλεια αυτή απαιτουσε τεχνικές γνώσεις και επιδεξιότητα και δεν ηταν καθολου ευκολη. Ειναι αποριας αξιον γιατι κατάντησε η φραση «μπρικια κολαμε;» να σημαίνει «ειμαστε ανίκανοι;»

Ο ΧΑΛΒΑΤΖΗΣ

Ο ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΣ

Ο κυρ-Νίκος Σαντοριναίος. Παλιός αριστερός με δράση, με συμπαθούσε ιδιαίτερα γιατί με λέγαν "Άρη". Εγώ δεν χαμπάριζα τίποτε.  Γιατί κάποιος είναι σπουδαίος επειδή τον λένε Άρη; Εκείνος μου χαμογελούσε με σημασία άλλα δεν μίλαγε.

Άλλαζε τα πετσάκια στις βρύσες. Διόρθωνε τα καζανάκια και ερχόταν αμέσως μετά το "ρίψατε σημείωμα". Που τηλέφωνα και κινητά τότε!

ΟΙ ΖΗΤΙΑΝΟΙ

ΤΟ «ΠΑΝΟΡΑΜΑ»

ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΝΤΑΖΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ

ΛΟΥΚΑΣ

ΡΑΜΟΣ

Ιατρός Ουρολόγος

Απουσιολόγος

ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΑΝΔΡΟΥ

ΙΑΤΡΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ

Τ. ΑΡΧΙΑΤΡΟΣ ΟΣΕ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΡΥΣΟΜΑΛΛΗΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑΣ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΡΑΡΗΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΟΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΝΩΣΕΩΣ ΔΙΑΦΗΜΙΖΟΜΕΝΩΝ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ ΤΗΣ "ΕΛΑΙΣ"

ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΕ ΟΝΕΤΕΑΜ (ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ)

Δημοσιογραφος και Παρουσιαστής της Τηλεοράσης

Τέρενς (Τέρρυ) Κουίκ, του Φιλίππου, είναι Έλληνας δημοσιογράφος.

Γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη στις 18 Φεβρουαριου του 1947. Σπούδασε στη Ανωτάτη Βιομηχανική Σχολή, για ένα χρόνο, και είναι απόφοιτος του Παντείου Πανεπιστημίου.

Παντρεύτηκε και χώρισε δύο φορές και έχει τρία παιδιά (γιος του ο σκηνοθέτης Ρίτσαρντ Κουίκ).

Εμενε στήν οδο Σπετσών (μεταξυ Σκοπέλου και Κασταλίας).

O καθηγητής Νικηφόρος Διαμαντούρος, πρώτος Έλληνας Συνήγορος του Πολίτη, αναλαμβάνει από την 1η Απριλίου τα καθήκοντα του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή. Ένα πόστο, που όπως μας εξομολογείται, αποτελεί για τον ίδιο μια μεγάλη πρόκληση. Oι στόχοι του είναι τρεις. O πρώτος αφορά την προσέγγιση από μέρους του των ευρωπαίων πολιτών ώστε να τους εξοικειώσει με τα δικαιώματά τους, ενώ ο δεύτερος και ο τρίτος έχουν να κάνουν με την προσπάθεια που θα καταβάλει να πείσει τα όργανα της Ε.Ε. να υιοθετήσουν ως δεσμευτικά δύο σημαντικά κείμενα: τη Χάρτα των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και τον Κώδικα Oρθής Διοικητικής Συμπεριφοράς. O κ. Διαμαντούρος είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου μας, ενώ από το 1995 έως το 1998 ήταν διευθυντής και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών. Δείχνοντας απόλυτα προετοιμασμένος για τη θέση που καλείται να αναλάβει και αποφασισμένος να πετύχει, για μια ακόμα φορά, τους στόχους του, μας υποδέχεται στο γραφείο του και μας μιλά για τα επιτεύγματα και τις προοπτικές του Συνηγόρου του Πολίτη, για το ρόλο και τους τομείς δράσεις του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή αλλά και για τον τρόπο διαμόρφωσης της υπερεθνικής ταυτότητας, το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Πανεπιστήμιο.

Αρχηγός του Ομιλου ανιχνευτων "Μικης Ζεζας" του 61ου ΣΠΑ

Διπλωματης Πρεσβυς της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον.

Ενωμωτάρχης της ενωμωτιας Σκυλων του 61ου ΣΠΑ

Aρχιμαγειρος, Συγγραφεας, Παρουσιαστης Τηλεορασης κλπ κλπ

Προσκοπος στο 61ο ΣΠΑ

Καθηγητής στο Αθηνησι Εθνικό και Καποδιστριακο Πανεπιστημιο.

ΑΔΙΚΟΧΑΜΕΝΟΣ

Ναυτοπροσκοπος στην 9η.

ΠΕΘΑΝΕ ΤΟ 2009

Καθηγητρια στο Αθηνησι Εθνικό και Καποδιστριακο Πανεπιστημιο

ΣΥΖΥΓΟΣ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΒΑΒΑΓΙΑΝΝΗ

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΟΣ

ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΥΠΕΧΩΔΕ

Τα μονα πανινα παπουτσια ηταν οι ΕΛΒΙΕΛΕΣ απο ασπρο καραβοπανο, κορδονια και λαστιχενιες σολες. Απαραιτητες στη Γυμαναστικη και τις παρελασεις. Φοριοντουσαν χωρις καλτσες το καλοκαίρι.Τις κατασκευαζε η ΕΛΛηνική ΒΙομηχανια ΕΛΑστικου. εξ΄ου και το ονομα. Τις βαφαμε με στουπετσι. Βρωμούσαν απαισια γιατι δεν αφηναν το ποδι να αναπνευσει. Η συνοικηση μαζι τους σε δωματιο ηταν αδυνατη. Αργοτερα κυκλοφορησαν και μπλε ΕΛΒΙΕΛΕΣ.

Το σιδέρωμα των ρουχων και γιακαδων ειχε πάψει να γίνεται με το σιδερο με κάρβουνα. Στην επαρχία και στα προσφυγικά φτωχόσπιτα το χρησιμοποιούσαν ακόμη. Εβλεπες στα σοκακια του Πολυγώνου, νοικοκυράδες να στέκουν στην πορτα του σπιτιου τους και να κουνανε το σιδερο (βλ. εικονα) σαν εκκρεμές για να κορώσουν τά κάρβουνα.

Σημερα απαντωνται μονον σε τσοντες, τοτε τις φορουσαν ολες σχεδον οι γυναικες. Αντικαθιστουσαν τις καλτσοδετες και συγκρατουσαν τις καλτσες (που καλσόν τοτε). Οι καλτσες ειχαν ραφή και οι φέρουσες οφειλαν να την ρυθμιζουν ωστε να διατρεχει κνημη και μηρους ακριβως στο μεσον. Η κυρια της εικονας δεξια ειναι κατάπτυστος ως προς το δεξι (τω εισερχομένω), μπούτι διοτι η ραφη εχει στραβωσει. Η ραφή στις καλτσες εχει καταργηθει εδω και χρονια. Οι Θεούσες της "Ζωής" τις φοράνε ακομα και απορώ που τις βρίσκουν.

Οι καλτσοδετες αποτελουσαν ξεχωριστο εξάρτημα, εσφιγγαν τα μπουτια και δημιουργουσαν σημαδια ή και και κιρσους.

Το '50 επιζουσαν ακομη τα ρολογια τσεπης. Ο παπους μου διεθετε ασημενιο με το μονογραμμα του. Ο πατερας μου μεχρι που εγινε 55 χρονων αρνιωταν να φορέσει ρολοι του χεριου επειδή το θεωρούσε "πουστριλέ". Χεριού ή τσέπης τα ρολογια θελανε καθημερινο κούρδισμα. Δεν επρεπε να βραχουν και στοιχιζαν μια περιουσία.

Ο Γεωργιος Β' γιος του Κωνσταντίνου και υποστηρικτής του Μεταξά. Φασίστας του κερατά. Αλλα δεν τον θυμάμαι γιατί πέθανε στα 1947 και εγώ ήμουν τότε μόνο 1 ετους. Οι αντιφρονούντες πήγαν και έγραψαν στο αγαλμα του πατέρα του στο πεδιο του Αρεως, παραφράζοντας το Βαλωρίτη(1):
«πως μας θωρεις ακινητος
που τρεχει ο λογισμος σου;
κοίττα πως μας κατάντησε
ο κερατάς ο γιος σου»

αλλά και τον αποκαλούσαν «ο Γεώργιος ο Βούς»

Η περιφρονηση του για τους ελληνες αποδεικνύεται απο την υπογραφή του «George II»:

Κάπως καλύτερος του προκατοχου του, το ειχε ριξει σε μεταπολεμικη διαφημιστικη δραστηριοτητα και προπαγανδα για να τονωσει το κυρος της μοναρχιας με φιλανθρωπικες εκδηλώσεις υπερ των «συμμοριοπλήκτων».

Ηταν λογοτερο αντιπαθής από τον Βου γιατι οι καιροι ηταν πιο ησυχοι και η νοοτροπια του δεν ειχε μεγαλα αποτελεσματα. Τα νήματα κινούσε η γυναίκα του Φρειδερικη ονομαζομένη, ουχί αδίκως, υπό του λαού «Φρίκη».

Κατά τινας λέγεται οτι συντέλεσε η «Φρικη» στο θάνατο του Παύλου με την βοήθεια του Λεβίδη. Βλ. Δεξια εικ. Παύλος και το σκυλολόγιον (εις τα γόνατα Φρίκης και Ειρήνης). Ορθια η Σοφία της Ισπανίας.Οταν πέθανε ο Παύλος, η Φρίκη το ανακοίνωσε στον Κοκό με ένα στίχο του Αμλετ: "Ο,τι ζεί πεθαίνει από τον βίο στην αθανασία πηγαίνει". Θλίψη που τήν είχε η άτιμη!

Δεξιά η Φρίκη και τ΄αδέλφια της με τη στολή της Χιτλερικής νεολαίας.

Το μηκος του ονοματος της προκαλει φρίκη επισης:

Frederica Louise Thyra Victoria Margaret Sophie Olga Cecily Isabelle Christina ουφ!

Ο Κοκός ο έσχατος και αίσχιστος, κάλυψε καλά-καλά τους πραξικοπηματίες χουντικούς της 21/4/67 και μετά εκανε ενα πραξικοπημα οπερέτα και κυνηγούμενος απο «χωριου εις χωρίον» κατέληξε εις χωριον καλουμενον Λονδινον οπου και ζεί μεχρι σημερα γενοβολοντας (πολύτεκνος με 3 παιδια και 2 τσουπρες, με το συμπάθειο Αλεξία, Παύλος, Νικόλαος, Θεοδώρα, και Φίλιππος) με αγνωστους πορους.

Ο ΜΕΓΑΣ ΑΥΛΑΡΧΗΣ

ΟΙ ΣΤΟΛΕΣ

ΟΙ ΧΗΡΕΣ

1. Απο την μετοχή του Γαλλικού ρήματος pleurer=κλαιω > pleureuse = η κλαίουσα 9πιστευω οτι φοριώταν για να κρυεψει το γεγονος οτι ΔΕΝ ΕΚΛΑΙΓΑΝ, αλλα μετρούσαν : εννέα και σήμερα.
2. Βέλο σήμερα φοράει μόνο η Ελισάβετ της Αγγλίας που έχει μια περίεργη εμμονή με τα καπέλλα.

ΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ

ΑΡΒΥΛΑ ΜΕ ΝΤΟΚ

Οταν πηγα εγω στρατιώτης στα 1970 τις φορουσαν οι φαντάροι-παλιοσειρές . Το ντοκ ήταν μια ενσωματωμενη γκετα απο το ιδιο δερμα με τις αρβύλες που εκλεινε με 2 αγκράφες. Στην σειά μου (70 Β ΕΣΣΟ) δωσανε αρβυλα με κορδονια.Τα κορδονια ηταν ποιο δυσκολο να λασκαρουν και μετα να σφιχθουν. Οι αγκράφες ομως του παλαιου μοντέλου ηταν μπρουντζινες και πιο βολικες, απαιτουσαν ομως γυάλισμα με μπράσσο. Και οι ΕΣΑτζήδες φορουσαν αρβυλλα με ντοκ μονο που τα εβαφαν ασπρα με στουπέτσι.

ΜΠΕΡΕΔΕΣ

Το εθνοσημο στο μπερέ ειχε κορωνα μεχρι το 70 οπου μπηκε το «πουλι του Παπαδόπουλου». Το μπερέ ηταν αγγλικό καπέλλο του στρατού και διατηρηθηκε απο τον εμφύλιο μεχρι την πτώση της χουντας. Μετα φορεθηκε το αμερικάνικο δίκωχο αλλα ειναι εκτος της εποχης που αναφερόμαστε. Οι διαφοροι «-σκουφηδες, μαυροσκούφηδες (ΤΘ), πρασινοσκουφηδες (ΛΟΚ), κοκκινοσκούφηδες (ΑΣ)» παρεμειναν με μπερέ ακόμα και όταν το δίκωχο καθιερώθηκε στον στρατό ξηρας.

ΧΛΑΙΝΗ

Αγγλικης κοψιάς στρατιωτικο παλτό. Αξιώθηκα να φορέσω σε μια ασκηση επιστράτευσης μια χλαινη Αγγλικης κατασκευης που ηταν ενα εκπληκτικο σε ζεστασια και ανεση ρουχο. Δυστυχως αντικατασταθηκε με αμερικανικο τζάκετ στη Δικτατορια.

Η χλαινη ηταν το ρουχο του Αλβανικου.

πβ. το τραγουδάκι του ΄70

«Καποτε στο Τεπελενι
εικοσαχρονα παιδια
με μια ματωμενη χλαινη
τρεχαμε για λευτεριά»

Ο Σταμούλης ο λοχίας

ΜΑΝΔΥΑΣ

Προπολεμικά οι αξιωματικοί φορούσαν μανδύα (μπέρτα) όπως φαίνεται απο τήν εικόνα και ακούγαμε απο το ρεμπέτικο τραγούδι

κυρ-λοχαγέ, κυρ-λοχαγέ
μας έσπασες το ναργιλέ
τον έριξ' ο μαντύας σου
απ' την απροσεξία σου.

Ο Μαδύας δεν ειίε μανίκια και ήταν αρκετά μακρυς. Ειχε μια πολυ παλαια ιστορια στις στρατιωτικες στολες της αρχαιοτητας και του Βυζαντιου.

Στον Β' Παγκ. πολεμο επικράτησε η χλαίνη με μανίκια και φαρδύ γιακά.

ΛΑΣΤΙΧΑΚΙΑ

ΟΙ ΝΑΥΤΕΣ

Αγγλική Στολή. Δεν υπηρχε εθνοσημο με κορώνες κττ. ομως το Ναυτικο ήταν ΒΑΣΙΛΙΚΟ Ναυτικό οπως και η αεροπορία.

3. Το παντελόνι το οποίο όμως έχει έναν ιδιαίτερα περίεργο τρόπο κουμπώματος, σχεδόν... αστείο και τρόπο σιδερώματος μπελαλήδικο: Θα πρέπει να έχει στα μπατζάκια πέντε οριζόντιες τσακίσεις, οι οποίες συμβολίζουν τους πέντε ωκεανούς, και σιδερώνεται από την ανάποδη πλευρά.

4. Η κολαρινα (απο το ιτ. collo, collaro) φοριέται πάνω από τη φανέλα του ναύτη, δένεται για την ακρίβεια, με τρόπο που θυμίζει... σουτιέν. Είναι αυτό που κάνει τον γιακά της μπελαμάνας να παίρνει ... χρώμα (σκούρο μπλε με 3 άσπρες ρίγες) και τετράγωνο σχήμα πίσω.

5. Είναι ένα μαύρο μαντήλι το οποίο δένεται γύρω από τον λαιμό και δηλώνει πένθος

Οι Αγγλοι για τον Νέλσωνα και εμεις για το Εύδρομον «ΕΛΛΗ» που βύθισαν οι Ιταλοι φασίστες στήν Τήνο στις 15/8/1940. Το «ΕΛΛΗ» βυθίστηκε αύτανδρο και αποτέλεσε ένα προμήνυμα για την εμπλοκή και της Ελλάδας στον παραπάνω πόλεμο, δυόμισι μήνες αργότερα...

6. Είναι ένα σχοινάκι δεμένο σε θηλιά γύρω από τον λαιμό, με την άκρη του να καταλήγει σε ένα φιογκάκι που έχει η μπελαμάνα (βλ. 2), εκεί που ξεκινάει ο γιακάς. Θέλει να δηλώσει την αποφασιστικότητα του ναύτη, αν καταλάβει πως πέφτει στα χέρια του εχθρού, να δώσει έτσι τέλος στη ζωή του...

ΟΙ ΑΕΡΟΠΟΡΟΙ

ΟΙ ΤΣΟΛΙΑΔΕΣ

Ή ευζωνοι ή Τσολιάδες. Τωρα εχουν επιζήσει μονο στην Προεδρική φρουρά. Ορατοί έξω από το Προεδρικό Μέγαρο και μπροστά στο μνημείο του 'Αγνωστου Στρατιώτη. Φορουν τα παραδοσιακα: φουστανέλλα τσαρουχι, φουντα, φέσι. Αποτελουν το σημα κατατεθεν της χωρας. Η παλαι ποτε βσιλική φρουρά ειχα και βρακοφορους

Τότε οι εύζωνοι δεν είχαν το αποκλειστικό προνόμιο να φρουρούν τον Άγνωστο Στρατιώτη. Κάθε βδομάδα εναλλάσσονταν ο στρατός ξηράς, η αεροπορία, το ναυτικό. Το απερχόμενο Σώμα παρέδιδε στο επόμενο σε ειδική τελετή, την «αλλαγή φρουράς» με σταμάτημα της συγκοινωνίας το μεσημέρι της Κυριακής, μίνι-παρέλαση και μπόλικο ταρατατζούμ. Θεωρείτο αξιοθέατο για μας ως πιτσιρικάδες. Τώρα γίνεται το ίδιο βιολί μόνο που η έννοια της αλλαγής πήρε την κατηφόρα, ως συνήθως. Οι Εύζωνοι παραδίδουν στους Ευζώνους.

Οι ευζωνοι, ως φρουροί, κάνουν κάτι καραγκιοζηλίδικους βηματισμούς προς τέρψιν των τουριστών. Οι τουρίστριες τέρπονται και από τους εξοδούχους τσολιάδες που τώρα κυκλοφορούν με πολιτικά. Αντιστοιχοι προς τους γρεναδιέρους των Ανακτόρων του Μπάκινχαμ. Ενα τουριστικό σόου που λέμε στο Ελλάντα.

Στον καιρό μας υπήρχε και τάγμα ευζώνων. Κυκλοφορούσαν με στολή εξόδου χακί για το καλοκαίρι και μπλέ τον χειμώνα. Ηταν πολύ ωραία στολή.

Το τσαρούχι ειχε πάντα προκαδούρα και έκανε κάμποση φασαρία. (πβ. την έκφραση «μπηκε με τα τσαρούχια στο πανεπιστήμιο», δηλαδή θορυβωδώς μεν, αλλά εντίμως όχι ακροποδητί και κρυφίως)